?More than 200 women from our Responsibility Centre Operations and Finance attended this year's celebration of Women's Month with the beautiful theme of Flowers at Nooitgedacht Estate.

For the first time, Prof Nicola S?mit, our Action Chief Operating Officer, joined us for this day of celebrations. “As a gardener at heart, I can think of no better way to celebrate the beauty, the resilience, and the brilliance of women than through flowers," she said.

In her address, she reminded us that, like a flower, we too bloom at our own pace. “Some take longer to flourish, and that's okay because we are all on our own unique journey."

“And in the same way, Facilities Management doesn't just build structures — they shape landscapes, weaving beauty and colour between bricks and concrete. Maties Sport proudly frames our world-class sports facilities against the breathtaking fynbos backdrop on Stellenbosch Mountain. Innovus stewards the Botanical Garden, a living archive of plants that are extinct in their native lands but thrive here," said Prof Nicola.

“Our IT colleagues let us send virtual flowers — thoughtful digital blooms on birthdays and celebrations — while Finance helps us bring to life a vibrant, flower-filled event like today — within budget, of course."

“In our RC," said Prof Nicola, “every part of our ecosystem adds colour, care and creativity — much like a well-tended garden. There are also the invisible gardeners, those women amongst us who work quietly, behind the scenes, nurturing spaces and people without seeking the spotlight. A lot of them made this day happen. And I thank you for that."

This year, Innovus (and SUNCOM) played host, and with some added energy from our MC for the day, Boitumelo Ndaba, the day was full of colour, laughs, a few very lucky draws, great food, dancing, and (of course) flowers!

Have a look at the beautiful photos taken by our photographer, Curt Ruiters, here.

Well done and thank you to Anita Nel, Chief Director of Innovation and Commercialisation, and her Innovus team, including Mariette Hanekom and the team at Ceco, for another fantastic event.?

Page Image:

Erfenisdag is op 24 September in Suid-Afrika gevier. In meningsartikels vir die media wys kenners van die Universiteit Stellenbosch daarop dat die land se grootste sterkte in sy diversiteit van tale, kulture, tradisies, perspektiewe en praktyke lê. Klik op die skakels hieronder om die vertaalde weergawes van die artikels te lees.

• ?Drr Zameka Sijadu en Gibson Ncube (Meertaligheid en die waarde van erfenis in SA) — Cape Argus
• Prof Deresh Ramjugernath (Erfenis: Taal ? kragtige draad wat die verlede verbind met die toekoms wat ons wil hê) — Mail & Guardian
• Prof Chris Jones (Hierdie Erfenisdag, laat ons ontvanklik wees vir die perspektiewe en ervarings van ander)— Daily Maverick?

Page Image:

?

This year, Tygerberg Campus's Security Team organised a special initiative to share kindness, foster awareness, and remind students on SU's medical campus that they are never alone. With the help of the dedicated campus security personnel, sandwiches were prepared and handed out to students across campus — a small gesture of care with a meaningful message.

Each sandwich was accompanied by a powerful quote from Nelson Mandela, reminding students of resilience, strength, and compassion. Alongside the sandwiches, we also distributed campus security pamphlets — ensuring every student received vital information about 24/7 assistance available to them, and where they can find help in times of need.

This initiative served as a dual-purpose gesture: offering nourishment to our students while also building awareness about the resources available to keep them safe. It was a moment of unity, demonstrating that safety, care, and community are everyone's responsibility — and that compassion, often led by the women in our community, is a powerful force.

As part of Women's Month celebrations at Stellenbosch 中国体育彩票's Tygerberg Campus, the team also took a moment to reflect not only on the significance of this month but also on the everyday impact of women in our campus community — particularly the women who serve behind the scenes, ensuring our environment remains safe, welcoming, and supportive.

To the women of our Tygerberg Campus — from security staff to students, from lecturers to admin professionals — thank you for your tireless contributions. Your presence, dedication, and leadership shape this campus daily in ways both seen and unseen.

Let us continue to build a campus culture rooted in respect, empathy, and empowerment — not just in August, but every single day.

 ?

?

Page Image:

?

Heike Hayward, the founder of Fleur le Cordeur and guest speaker at the RC Operations and Finance's Women's Day, is nothing short of a floral design extraordinaire, as House & Garden Magazine describes her. This mother of six (who never went to floral school and has no formal floristry training) shared her journey with us on Women's Day, not as someone with all the answers, but as a mother, entrepreneur, and woman who had learned, sometimes the hard way, that there is no single “right way" to live a full life.

She started her business while pregnant with her first child. Her dream was to be there for her family, while also pursuing meaningful work. She managed to deliver her first wedding with the help of her mother, her nanny and a one-month-old baby in tow. From then on, her family and business grew together, eventually reaching a R10 million turnover in the first five years. She did this as a single owner, working forty weekends and every public holiday and throughout the main school holidays. She manages her twelve full-time staff and twinty part-time staff herself.

But Heike's journey was not without heartbreak. She recalled the day her daughter was injured at school while she was setting up a wedding. In that moment, she was confronted with an impossible choice: rush to her child or finish the event her bride had dreamed of all her life. “That day I learned," she said, “that higher priority does not mean higher value. Sometimes you must act on what is urgent, without forgetting what is truly important."

Through the highs and lows of her life as a mother and entrepreneur, she gathered lessons that shaped her into what she is today. The lessons are:

We truly need a village. Her family, loyal nannies, and growing team became the community that made her work and her family life possible.

Ask for help. “You cannot do it all," she said. “Free yourself from the tasks that drain you, so you can focus on what matters most."

Release control. She learned to let go of perfection and embrace “good enough" when needed.

Stay authentic. In her early career, she tried to hide the fact that she was a young mother. However, when she once brought her baby to a high-profile client meeting, the response surprised her: the clients respected her honesty.

Looking back, Heike believes women carry an extraordinary resilience. “We rise when we have to, we adapt, we create, and we nurture. And just when the world thinks it has us cornered, we find a way forward."

Her story is not about balancing life's roles perfectly, but about weaving them together into one vibrant tapestry. At the heart of it all is her village — proof that women are not meant to walk this road alone.?

??

Page Image:

?

Taariq Fakier, Facilities Management's Environmental Sustainable Waste Management Specialist, who took part in an international mobility programme at Lund 中国体育彩票 in Sweden earlier this year, described this learning experience as a journey of discovery that blended culture, collaboration, and sustainability. “For me, this was life-changing," said Taariq.

Taariq was part of SU International's staff mobility programme, which entailed a week-long programme structured around group and individual activities at Lund 中国体育彩票. Participants were introduced to Swedish culture, university operations, and sustainability practices, while also shadowing peers in their own fields. Taariq was paired with a host, David, and together they explored not only their departments but also the broader systems that shape sustainability in Sweden.

Taariq said he was immensely impressed to see how deeply sustainability is ingrained in Swedish people's everyday lives. “In Sweden, even children in creches play games that teach waste separation, ensuring that by the time they reach university, recycling is second nature," said Taariq. Lund 中国体育彩票 embodies these values through meticulous waste management systems that sort recyclables into separate streams — including cardboard, tin, paper, and more — supported by the municipality's seamless collection system. The partnership between university and municipality ensures consistent messaging and shared responsibility, something Taariq contrasted with the more fragmented collaboration here at home.

The group's visit also included a tour of a cutting-edge waste-to-energy plant in the Sk?ne district, which converts household waste into electricity and heating for thousands of residents. “They do not only have impressive infrastructure, but it is a fantastic model of what can be achieved when discipline, policy, and community buy-in align."

Returning to Stellenbosch, Taariq is determined to translate these insights into action. He said he was thinking a lot about SU's campus bicycle programme and how to use these assets to promote greener mobility, including early engagement with feeder schools to instill sustainable habits before students arrive. He would also like to pursue closer collaboration with the City of Cape Town to improve local waste management. Inspired by Sweden's example, Taariq is also thinking about exploring the feasibility of a waste-to-energy project in partnership with SU's Engineering Faculty.

Yet beyond the professional lessons, the trip left a lasting personal mark. Taariq spoke of the humility and informality he witnessed in Swedish professional culture, the sense of safety that allowed for everyday freedoms, and the discipline woven into daily life. “It was life-changing," he reflects. “I gained not only new ideas for our campus, but also a broader perspective on what's possible when sustainability becomes part of everyday life."

?

Page Image:

?

On Monday, 28 July 2025, Stellenbosch 中国体育彩票 staff and students came together for a meaningful tree planting initiative at the Old Quarry near the Maties Cricket Club. Celebrating World Nature Conservation day, the enthusiasm was unmistakable, despite the crisp winter weather. The participants planted ten indigenous trees including bladdernut, white stinkwood, karee, assegai, forest elder, white milkwood, Cape ash, and water berry species.  This forms part of SU's environmental sustainability goals and strengthening natural biodiversity.  

The engagement exemplified the collaborative spirit that defines our university community. Staff worked alongside students sharing knowledge about indigenous species while getting their hands dirty in service of our shared campus home.  

Starting the process of rehabilitating the degraded area of the old quarry, that have been used as a building rubble dumping site in the past, this initiative represents more than just adding greenery to our campus as it reflects our commitment to environmental stewardship and community engagement. Each tree planted will grow alongside our institution, providing shade, supporting local biodiversity, and serving as a living reminder of what we can achieve when we work together towards a common goal.  

Special appreciation goes to the Environmental Sustainability Team, particularly Banothile Khuboni, for coordinating this successful engagement. We also appreciate all the staff and students who took time from their day to invest in our campus's future. These indigenous trees will flourish for generations, much like the spirit of collaboration they represent. 

As we continue to enhance our campus environment, important initiatives like these, demonstrate that sustainability is not just a policy objective but a shared responsibility that brings our campus community together in meaningful ways. 

Page Image:

?Prof Philip Bosman van die Departement Antieke Studie in die Fakulteit Lettere en Sosiale Wetenskappe aan die Universiteit Stellenbosch het Donderdag 18 September 2025 sy intreerede op gelewer. Die titel van sy lesing was “Die Grieke en ons: antieke tekste in die akademiese strewe".

Bosman het met die Afdeling Korporatiewe Kommunikasie en Bemarking gesels oor die blywende waarde van tekste uit die Klassieke Oudheid, veral antieke Griekse literatuur.

Vertel ons meer oor jou navorsing en waar jou belangstelling in hierdie spesifieke veld vandaan kom.

Ek is tans met ? paar projekte besig wat op antieke Griekse letterkunde fokus. In die eerste projek word bronne oor Alexander die Grote ondersoek en my bydrae fokus op Onesicritus, amper ? tydgenoot, wat ? biografie van Alexander geskryf het met die klem op sy opvoeding. Die tweede projek ondersoek keiserlike korrespondensie in die Laat Oudheid. Ek skryf oor die briewe van keiser Julianus, wat die mees uitgebreide versameling briewe van enige Romeinse keiser verteenwoordig.

Die derde projek behels ? ondersoek na die term 'sinikus' – afgelei van die Griekse woord vir 'hond' – vir ? boek oor 'Menslik-dierlike Ekologie?' ('Humanimal Ecologies'). Laastens is ek deel van ? span wat aan ? gesamentlike projek met die Universiteit van Gent en die Universiteit van Wes-Kaapland werk, bekend as 'Responsiewe regering en bevolkingswelstand in die Laat Oudheid'. Ek berei ? referaat hieroor voor vir ? internasionale konferensie in November in Stellenbosch, wat ondersoek of keiser Julianus ? responsiewe heerser was.

By ? sekere punt in ? mens se loopbaan raak jy betrokke by projekte óf omdat jy direk gevra word, óf omdat jy voel jy het ? belangrike perspektief om te bied.

Hoe sou jy die relevansie van jou werk beskryf?

Die Klassieke Oudheid was die inspirasie vir van die belangrikste tydperke van herlewing en vernuwing in die geskiedenis – dink net aan die rol wat ? invloei van antieke Griekse tekste gespeel het om Europa uit sy Middeleeuse slaap te laat ontwaak!

Antieke intellektuele het die grondslag gelê vir die meeste wetenskappe, insluitend wiskunde, sterrekunde, geneeskunde, geografie, literêre kritiek, filosofie, geskiedenis, politieke wetenskap en die reg. Hierdie werke be?nvloed steeds argitekte, kunstenaars, musici en skrywers oor verskeie velde heen. Ek kan nog heelwat uitwei, want die dissipline het nog soveel om aan ons jong, ontwikkelende kontinent te bied.

Hoe sou jy die rol van antieke Griekse filologie in moderne tersiêre onderwys beskryf?

Die antieke Griekse outeurs raak soveel hedendaagse kwessies aan en ons probeer om hulle aan die woord te stel terwyl ons tegelyk deeglik met hulle eie kontekste rekening hou. Van die invloedrykste tekste tot nog toe is in Grieks geskryf.

Wat die klassieke kant betref, is daar wonderlike literatuur soos die Homeriese epiese dramas en die Attiese tragedie, maar ook die werke van filosowe soos Plato, Aristoteles en die Sto?syne, asook dié van historiograwe en biograwe, om die meer ooglopende te noem.

 Aan die kant van Christelike literatuur is die Nuwe Testament met sy werklik kragtige tekste natuurlik in Grieks geskryf, soos ook die geskrifte van die vroe? Kerk. Deur diepgaande insigte in denke en kultuur te bied bly die bestudering van antieke Griekse tekste van kernbelang vir die geesteswetenskappe.

Voor watter uitdagings kom klassieke filologie vandag in ho?r onderwys te staan?

Ek dink ons grootste uitdaging is die wydstrekkende misverstand oor wat klassieke filologie behels en waarom dit steeds by universiteite aangebied word. Moderne sienings oor ho?r onderwys prioritiseer dikwels uitkomste met ? gebruikswaarde en omdat dit duur is, word dit beskou as ? belegging waaruit finansi?le dividende soos ? goed betaalde loopbaan verwag word.

Die vormingsdissiplines van die geesteswetenskappe oor die algemeen deel die uitdaging dat dit nie regstreeks na ? loopbaanpad lei nie. Ons beroem ons daarop dat ons gegradueerdes met unieke gradueringseienskappe lewer, maar in ? klein en ontwikkelende ekonomie soos ons s? is dit nie maklik om hierdie voordele doeltreffend aan die arbeidsmark te kommunikeer nie.

Watter unieke belonings word deur die vakrigting gebied?

Vir studente van teologie, filosofie of geskiedenis is dit diep bemagtigend om basistekste in die oorspronklike Grieks te kan lees. Die omvang van klassieke filologie is uniek, omvat ? hele kultuur van die oorsprong tot die verval daarvan, en bied onge?wenaarde breedte en diepte. Dit maak die vakrigting beide uitdagend en eindeloos boeiend, wat verseker dat ? klassikus nooit ? vervelige oomblik beleef nie.

Jy het baie jare in die uitdagende omgewing van ho?r onderwys deurgebring. Wat hou jou gemotiveerd wanneer dinge moeilik raak?

Eerstens is daar altyd iets nuuts om op te fokus in die veld van antieke studies – meer as wat een mens in ? leeftyd kan hanteer. Ons het die afgelope paar dekades ? opwindende hernuwing in die dissipline beleef.

Tweedens het ons wonderlike studente in ons veld en is dit baie lonend om te sien hoe hulle in goeie vakkundiges en goed afgeronde mense ontwikkel.

Derdens het my navorsing my oor die jare na internasionale konferensies en inspirerende instellings van intellektuele prestasie geneem.

En laastens het ek die geleentheid gehad om baie spesiale mense te ontmoet: ? gefokusde navorsingsgebied bevorder ? gevoel van kollegialiteit en kameraadskap wat my motiveer om ongeag die uitdagings my bes te doen.

Vertel ons iets opwindends oor jouself wat mense nie sou verwag nie.

Wel, party mense kan dit dalk verbasend vind dat ek ? 'morfar' is (Sweeds vir die oupa aan moederskant). My dogter Charlotte woon in Vendels?, Swede, en klein Madeleine het pas begin loop en praat.

Ek het ook onlangs my tiende Kaapstad-fietswedren voltooi. Ek was ? ywerige fietsryer toe ek jonger was en het drie jaar gelede weer begin ry. Ek het nou ? behoorlike bergfiets en wil in die toekoms na grondpadwedrenne uitbrei.

Hoe bring jy jou vrye tyd deur?

Meestal saam met my gesin, op ons stoep met koffie of ? braai. Ons is mal daaroor om met ons honde in die Botmaskop-bos bo ons woonbuurt te stap. Ek behoort ook aan ? wynproegroep en geniet dit om meer oor wyn en die nuutste gebeure op die wyntoneel te leer. ? Goeie ding van wyn is dat dit so gediversifiseerd is (die mees gediversifiseerde produk ter wêreld, sê hulle), en dit verander met elke oesjaar!

• Foto: Prof Philip Bosman by sy intreerede. Fotograaf: Ignus Dreyer

? 

Page Image:

Luther Chipembere, 'n doktorale student in landbou-ekonomie en kunsmatige intelligensie (KI) aan die Universiteit Stellenbosch (US), het 'n merkwaardige prestasie behaal toe hy onlangs as FameLab Suid-Afrika se 2025-kampioen gekroon is. Met hierdie prestasie het Chipembere die eerste US-deelnemer geword om hierdie gesogte toekenning te wen. Hy is by 'n geleentheid in Pretoria wat deur die Suid-Afrikaanse Agentskap vir Wetenskap- en Tegnologiebevordering en Jive Media Africa aangebied is, as wenner aangewys.

FameLab, wat ook 'n ontwikkelingsinisiatief is, word as een van die grootste wetenskapkommunikasie- en redenaarskompetisies ter wêreld beskou en skep 'n platform vir jong ontluikende wetenskaplikes om met openbare gehore oor hulle werk te praat.

Chipembere, wat ook 'n administrateur by die Afrika-doktorale akademie by die Sentrum vir Kapasiteitsontwikkeling in Afrika by US Internasionaal is, het gesê om die nasionale FameLab-kampioen te word, is verootmoedigend en bevestigend. “Dit wys dat navorsing vir mense buite die mure van navorsingsinstellings saak kan maak en dat idees oor voedsel en tegnologie waarde in die samelewing het. Vir my is dit ? aanmoediging om aan te hou om wetenskap te verbind met die mense wat dit bedoel is om te dien."

Chipembere, wat ook 'n administrateur by die Afrika Doktorale Akademie by die Sentrum vir Kapasiteitsontwikkeling in Afrika by US Internasionaal is, sê om die nasionale FameLab-kampioen te word, laat hom nederig voel en is bevestigend. “Dit toon dat navorsing vir mense buite die mure van navorsingsinstellings kan saak maak en dat idees oor voedsel en tegnologie waarde in die samelewing het. Vir my is dit aanmoediging om aan te hou om wetenskap te verbind met die mense wat dit veronderstel is om te dien."

Hy voeg by dat dit 'n eer was om die US by FameLab SA te verteenwoordig. “Om die eerste van die US te wees om die nasionale titel te wen, maak dit in geskiedkundige prestasie, maar ook 'n verantwoordelikheid om deure te open vir ander wat sal volg. Dit is meer as persoonlike trots, en voel soos 'n kollektiewe mylpaal wat deur mentors, kollegas en ondersteuners gevorm is."

Chipembere se doktorale studie pas KI en strategiese vooruitskouing toe op globale uitdagings, insluitende voedselonsekerheid en versiendheid wat insigte genereer wat beleid en praktyk inlig. “Zero Honger is 'n wêreldwye gedeelde ambisie wat die rol van voedsel in die beskerming van menswaardigheid erken. My navorsing is op hierdie begrip gesentreer en lewer ? bydrae deur KI-gedrewe ontleding te gebruik om voedselproduksie te monitor en vroe? waarskuwingstekens van stres binne voedselstelsels nat te speur."

Chipembere ontwikkel met behulp van satellietbeelde, klimaatdata en huishoudelike voedselopnamedata masjienleermodelle wat oesopbrengste vooraf kan voorspel en genereer sodoende vroe? seine van stres binne voedselstelsels. Hierdie seine skep vir boere tyd om aan te pas, vir regerings om skokke te versag en veerkragtigheid te ondersteun, en vir gemeenskappe om kwesbare huishoudings te beskerm. Op hierdie manier omskep sy werk data in versiendheid en help dit ons om ons nader te bring aan die verwesenliking van Zero Honger – die Verenigde Nasies se doelwit vir volhoubare ontwikkeling om teen 2030 hongerte te be?indig, voedselsekerheid te bereik, voeding te verbeter en volhoubare landbou te bevorder.

Op die vraag waarom wetenskaplikes hulle navorsing aan die publiek moet kommunikeer, sê Chipembere die wetenskap vervul sy doel wanneer dit verstaan en gebruik word. “Kommunikasie met die publiek bou vertroue, maak kennis toeganklik en nooi mense uit om aan gesprekke deel te neem wat hulle lewens raak. Dit gaan daaroor om mense te ontmoet waar hulle is en kommunikasie te gebruik om hulle te lei na waar hulle moet wees."

Chipembere sal Suid-Afrika in November by die internasionale FameLab-kompetisie by CERN (Europese Organisasie vir Kernnavorsing) in Genève, Switserland, verteenwoordig.

• Foto (deur Jive Media verskaf): Luther Chipembere by die nasionale FameLab-kompetisie. 
  

Page Image:

?Dr Ryan Tucker van die Universiteit Stellenbosch se Departement Aardwetenskappe is deel van 'n internasionale span wetenskaplikes* wat die “tiener"-fossiel van 'n seldsame dinosourusgroep in Mongoli? se Gobi-woestyn opgegrawe het. Die fossiel verteenwoordig 'n nuwe spesie pachycephalosaur en is die oudste én volledigste skelet van hierdie dinosourusfamilie wat tot nog toe gevind is.

Volgens 'n mediaverklaring deur die Noord-Carolina-Staatsuniversiteit kan die “tiener"-pachycephalosaur antwoorde op onopgeloste vrae oor dié dinosourusgroep bied. Die nuwe navorsing het op 17 September 2025 in die tydskrif Nature verskyn.

“Pachycephalosaurs is ikoniese dinosourusse, maar hulle is ook skaars en geheimsinnig," sê Lindsay Zanno, mede-navorsingsprofessor aan die Noord-Carolina-Staatsuniversiteit, hoof van paleontologie by die Noord-Carolina Museum van Natuurwetenskappe en korresponderende outeur van die werk.

Die spesimen is in die Khuren Dukh-gebied van die oostelike Gobi-kom deur Tsogtbaatar Chinzorig van die Mongoolse Akademie vir Wetenskappe ontdek. Chinzorig is die hoofouteur van die artikel en tans 'n navorsingsassistent by die Noord-Carolina-Staatsuniversiteit.

Die nuwe spesie word Zavacephale rinpoche genoem, 'n kombinasie van zava, wat “wortel" of “oorsprong" in Tibettaans beteken, en cephal, wat “kop" in Latyn beteken. Die spesifieke naam, “rinpoche", of “kosbare een" in Tibettaans, verwys na die koepelvormige skedel wat op 'n krans soos 'n kabosjon-edelsteen ontdek is.

Z. rinpoche het ongeveer 108 miljoen jaar gelede gedurende die Vroe? Kryttydperk in wat nou Mongoli? se Gobi-woestyn is, geleef. Destyds was die gebied 'n vallei besaai met mere en omring deur kranse of platorande. Pachycephalosaurs was planteters en volwassenes kon tot ongeveer 14 voet lank (4,3 meter) en sewe voet hoog (2,1 meter) groei, met 'n gewig van 800 tot 900 pond (363 tot 410 kilogram).

“Z. rinpoche is ongeveer 15 miljoen jaar ouer as alle bekende pachycephalosaur-fossiele tot op hede," sê Chinzorig. “Dit was 'n klein diertjie – omtrent drie voet of minder as een meter lank – en wat skelet betref, die volledigste voorbeeld wat nog gevind is."

Die Z. rinpoche wat die span ontdek het, was nie volgroeid toe dit gesterf het nie. Dit het egter reeds 'n volledig gevormde skedel gehad, hoewel sonder veel van die bykomende versiering wat op ander pachycephalosaur-fossiele gevind is.

“Z. rinpoche is 'n belangrike vonds om die kraniale skedelontwikkeling van pachycephalosaurs te verstaan, wat al lank gedebatteer word weens die afwesigheid van vroe? divergerende of pre-Laat Kryttydperk-spesies en die gefragmenteerde aard van byna alle pachycephalosaur-fossiele," sê Chinzorig.

Dit is is 'n langdurige debat vir paleontolo? wat hierdie groep bestudeer om te bepaal of twee skedels wat verskillend lyk, aan twee verskillende spesies behoort of net verskillende groeistadiums van dieselfde spesie is, en dit is waar Z. rinpoche ter sprake kom.

“Pachycephalosaurs gaan alles oor die bling, maar ons kan nie net vertonerige seinstrukture gebruik om uit te vind aan watter spesie hulle behoort of in watter groeistadium hulle is nie, want sommige kraniale versiering verander soos diere volwasse word," sê Zanno.

“Ons bepaal dinosourusse se ouderdom deur na groeiringe in bene te kyk, maar die meeste pachycephalosaur-skelette is net ge?soleerde, gefragmenteerde skedels," voeg Zanno by. “Z. rinpoche is 'n skouspelagtige vonds omdat dit ledemate en 'n volledige skedel het, wat ons toelaat om vir die eerste keer groeistadium en skedelontwikkeling te koppel."

Deur 'n dun beenskyf van die vonds se onderbeen te ondersoek, het die navorsers bepaal dat hierdie Z. rinpoche ondanks 'n volledig gevormde skedel, steeds 'n jong dier was toe dit gesterf het.

Pachycephalosaurs is bekend vir hulle groot koepelvormige skedels en word dikwels uitgebeeld waar hulle daardie skedels in epiese kopstampkompetisie-tweegevegte gebruik. “Die konsensus is dat hierdie dinosourusse die skedel vir sosio-seksuele gedrag gebruik het," sê Zanno. “Die skedels sou nie teen roofdiere of vir temperatuurregulering gehelp het nie, so hulle was heel waarskynlik om mee te spog en mee te ding vir wyfies."

As jy jouself in 'n verhouding in moet kopstamp, is dit 'n goeie idee om vroeg te begin oefen, sê sy.

Z. rinpoche vul groot gapings in die pachycephalosaur-tydlyn – in terme van wanneer hulle geleef het én hoe hulle gegroei het, sê die navorsers.

“Hierdie vonds is 'n ontdekking wat waarskynlik een keer in 'n leeftyd gebeur. Dit is merkwaardig omdat dit die oudste definitiewe pachycephalosaur is, wat die fossielrekord van hierdie groep met minstens 15 miljoen jaar terugstoot, maar ook te danke aan hoe volledig en goed bewaar dit is," sê Zanno. “Z. rinpoche gee ons 'n ongekende kykie in die anatomie en biologie van pachycephalosaurs, insluitende hoe hulle hande gelyk het en dat hulle maagstene gebruik het om kos te maal."

“Die nuut herwonne materiale van Z. rinpoche, soos die handelemente, die maagstene (gastroliete) en 'n geartikuleerde stert met bedekte senings, herskep ons begrip van die paleobiologie, beweging en liggaamsbou van hierdie 'geheimsinnige' dinosourusse," sê Chinzorig.

• Bron: Tsogtbaatar Chinzorig et al. 2025. “A Domed Pachycephalosaur From the Early Cretaceous of Mongolia". Nature. DOI: 10.1038/s41586-025-09213-6

*Die navorsing is deur Tsogtbaatar Chinzorig (Instituut vir Paleontologie van die Mongoolse Akademie vir Wetenskappe en Noord-Carolina-Staatsuniversiteit); Ryuji Takasaki (Okayama Wetenskaps-Universiteit en Universiteit van Toronto); Junki Yoshida (Fukushima Museum); Ryan Tucker (Universiteit Stellenbosch); Batsaikhan Buyantegsh, Buuvei Mainbayar en Khishigjav Tsogtbaatar (Instituut vir Paleontologie van die Mongoolse Akademie vir Wetenskappe); en Lindsay Zanno (Noord-Carolina-Staatsuniversiteit) gedoen.?

• Foto: Prof Lindsay Zanno en Dr Ryan Tucker kyk na die skedel van die dinosourus

Page Image:

?Die Universiteit Stellenbosch (US) het onlangs 'n twee dae lange nagraadse kollokwium oor na-geweldsbelewenisse (post-violence subjectivities) in die Globale Suide aangebied. Studente en navorsers van vier instellings – die US, die Universiteit van Kaapstad (UK), die Universiteit van Wes-Kaapland (UWK), en die Kaapse Skiereiland Universiteit vir Tegnologie (KSUT) – het dit bygewoon.

Die geleentheid is deur nagraadse vakkundiges van die Sentrum vir die Studie van die Nagevolge van Geweld en die Soeke na Herstel (AVReQ) gere?l en het 'n platform geskep waar ontluikende akademici kon besin oor hoe geweld, herinneringe en trauma aanhou om identiteite en gemeenskappe oor geslagte heen te vorm.

In haar openingsrede het Lesedi Mashego, 'n AVReQ-navorsingsgenoot en 'n meesterstudent, die toon aangegee vir die twee dae se kritiese gesprek. “Vanjaar se tema nooi ons om saam te besin en te gesels oor hoe ons met die nadraai van geweld saamleef, daarop reageer, en daaróór en daardéúr dink," het sy gesê. Mashego het deelnemers daaraan herinner dat die gedagte van 'na-geweld' juis bedoel is om gesprek uit te lok oor of samelewings ooit werklik verby geweld beweeg, veral in die lig van voortslepende wêreldkonflik, en spesifiek in die Globale Suide.

Die uitdaging, het sy gesê, is om hierdie kontinu?teit te konfronteer, maar terselfdertyd ook oor nuwe belewenisse en toekomste te dink.

Prof Gqola oor onopgeloste sake, herinneringe en kuns

Die hoofrede deur prof Pumla Dineo Gqola van die Nelson Mandela Universiteit was die middelpunt van die kollokwium. In haar omvattende aanbieding het sy ondersoek hoe kuns, narratiewe en argiewe 'n dieper studie van die nadraai van geweld moontlik maak. “Wat ek vandag wil voorlê, is 'n stel vrae waardeur ek werk," het sy begin, en deelnemers op dié manier genooi om saam te dink eerder as om na klinkklare antwoorde te probeer soek.

Gqola het vertel van die Apartheidsargiefprojek, waardeur meer as 5 000 vertellings oor die daaglikse lewe gedurende apartheid versamel is. Sy het gesê die waarde van dié projek lê nie net daarin dat dit getuienis bewaar nie, maar ook dat dit “klein oomblikke" onthul wat toon hoe geweld na alledaagse gebeure deurgesyfer het. Hierdie fragmente moedig vakkundiges aan om nuut te dink oor sowel narratiewe as konteks, het Gqola gesê.

Sy het die belang van kuns as 'n ruimte vir vrae eerder as antwoorde onderstreep. “Dis veel produktiewer om na te dink oor die vrae wat kuns vra eerder as om verbete na die antwoord te probeer soek," het sy gesê. Sodoende help kuns vakkundiges om uit hulle dissiplinêre silo's te breek en die voortgesette nadraai van geweld deur verbeelding, vertelling en uitvoering te konfronteer, het Gqola aangevoer.

Deelnemers besin oor woede, herinneringe en gemeenskap

Vir verskeie jong akademici was die kollokwium 'n transformerende ervaring. Volgens Leza Soldaat, 'n PhD-kandidaat in sosiologie aan die US, het die geleentheid emosie én beliggaming as erkende kennisterreine bevestig. Sy is veral getref deur Li'Tsoanelo Zwane se aanbieding, wat woede as 'n noodsaaklike krag vir verandering uitgebeeld het. Zwane se oproep om die omarming van “vroulike voorouerlike toorn" het getoon hoe onderdrukte emosies herwin kan word as kragtige instrumente van weerstand en skepping, het Soldaat gesê.

Sy het ook aanklank gevind by Lauren Grootboom se klem op herinneringe as iets matriargaal wat oor geslagte heen deur gemeenskaplike sorgnetwerke, oorlewering en beliggaamde weerstand lewend gehou word. “Hierdie temas bied 'n roetekaart vir toekomstige werk wat nie net streng intellektueel is nie, maar ook emosioneel en spiritueel volhoubaar," het Soldaat gesê, en bygevoeg dat die kollokwium vir haar ook 'n herbevestiging was van haar eie doktorale reis.

Benita Petersen, 'n PhD-kandidaat en mededosent aan die UWK, het opgemerk dat die paneelbesprekings op die onontkombare teenwoordigheid van die geskiedenis gedui het. “Die dralende nagevolge van kolonialisme, apartheid en ander vorme van strukturele geweld gaan voort om daaglikse ervarings te be?nvloed," het sy gesê. Vir haar het die byeenkoms beklemtoon hoe belangrik dit is om navorsing teen die agtergrond van gemeenskapsgedrewe kennis en plaaslike geskiedenisse te beskou, en dat akademieskap verandering moet ondersteun, en nie net probleme moet beskryf nie.

Vir Yaadein Padiachy, 'n AVReQ-navorsingsgenoot en meesterstudent, sal die gesamentlike doelbesef onder deelnemers aan die geleentheid haar nog lank bybly. “Ons het as jong akademici bymekaargekom, nie net om ons navorsing te bespreek nie, maar ook om nuwe verhoudings saam te weef, voorheen ondenkbare idees uit te ruil, en mekaar op te hef," het sy gesê. Die kollokwium was vir haar die beliggaming van “ 'n etiek van sorg en liefde", en 'n herinnering dat navorsing nie net oor kennisskepping gaan nie, maar ook oor gemeenskapsbou, restitusie en welwees.

'n Ruimte van bevraagtekening en herstel

Die kollokwiumpanele het oor uiteenlopende onderwerpe gehandel, van rasgegronde belewenisse en generasietrauma tot queer herinneringe, grondpolitiek, en die ontologie? van die “lewende dooies". Nietemin het dieselfde temas telkens na vore gekom, ongeag dissipline of onderwerp: dat geweld nie die verlede is nie, maar die hede; dat herinneringe sowel 'n las as 'n hulpbron is; en dat akademieskap in die globale suide met die kontinu?teit van trauma moet worstel.

By die kollokwium het sy “veilig, raakgesien en ondersteun" gevoel, het Li'Tsoanelo Zwane, 'n dosent en PhD-kandidaat van die Departement Godsdiens en Teologie aan die UWK, gesê. “As 'n swart vrou wat op die terrein van voorouerlike toorn werk, het dit goed gevoel dat daar mense was wat so gewillig daardie toorn saam met my gedra het – selfs net vir 'n oomblik. Trouens, ons het mekaar se voorouerlike toorn met diep deernis gedra."

Page Image:

?

On September 18, 2025, the Centre for Epidemic Response and Innovation (CERI), the LaunchLab, Stellenbosch Network and Innovus at Stellenbosch 中国体育彩票 welcomed a vibrant gathering of innovators at the inaugural Cape HealthTech Connect event at BMRI, Tygerberg campus.

Attendees enjoyed a day filled with inspiration as a new platform was created to unite researchers, entrepreneurs, startups, and industry partners, all aimed at enriching the HealthTech ecosystem in the Western Cape for a broader impact.

Page Image:

?“Hierdie sesde aflewering was 'n besonder suksesvolle eksamensessie vir die IEB-ISC."

~ Prof Sarah Howie, direkteur van die SU-UIC

Die Universiteit Stellenbosch (US) se Eenheid vir Internasionale Kwalifikasies (SU-UIC) bevestig graag dat die uitslae van die Onafhanklike Eksamenraad (IEB) se Internasionale Sekondêre Sertifikaat- (ISC-) en Verdere Studie-eksamen goedgekeur is vir vrystelling. Die eksamens is tussen 5 en 27 Mei 2025 afgelê. Die SU-UIC het bevind dat die eksamensessies billik, geldig en betroubaar was, en vry van enige onre?lmatighede wat die integriteit of geloofwaardigheid van die eksamens in gedrang kon bring.

Die eksamen van Mei 2025 was die sesde keer dat die IEB-ISC, Afrika se eerste internasionale skoolverlatersertifikaateksamen, afgelê is. Die SU-UIC tree reeds sedert die aanvang van die IEB-ISC in 2022 as eksterne gehalteversekeraar van dié eksamen sowel as Verdere Studie-vakke op.

Die SU-UIC se gehalteversekeringsbeheerkomitee onder leiding van prof Samuel Tshehla, die US se waarnemende Viserektor: Strategie, Globale en Korporatiewe Sake, het op 26 Junie 2025 ná 'n uitgebreide en streng gehalteversekeringsproses bevestig dat die uitslae goedgekeur is vir vrystelling. Die eksterne gehalteversekeringsproses het onder meer bestaan uit die bevestiging van die IEB se interne gehalteversekeringsprosesse, eksterne moderering en goedkeuring van die eksamenvraestelle, 'n ondersoek na die gehalte en standaard van die eksamens, bevestiging van die gevolglike data, en standaardisering van die uitslae. In sy aankondiging het prof Tshehla gesê: “Die SU-UIC se gehalteversekeringsbeheerkomitee het goedkeuring verleen vir die vrystelling van die IEB-ISC- en Verdere Studie-eksamenuitslae. Ná oorweging van alle bewyse wat die Onafhanklike Eksamenraad voorgelê het, is die komitee oortuig daarvan dat geen onre?lmatighede uitgewys of aangemeld is wat die integriteit en geloofwaardigheid van die Mei-eksamens in gedrang kon bring nie. Die komitee kom dus tot die gevolgtrekking dat die eksamens geldig, betroubaar en geldig was. Ons wens die IEB geluk met 'n suksesvolle sesde ISC-eksamensessie."

In antwoord hierop het prof Crain Soudien, voorsitter van die IEB-raad, teruggekyk op hoeveel die ISC gegroei het, en gesê die kwalifikasie is “belangrik vir die onafhanklike (skool)gemeenskap en vir die verbetering van ons samelewing in die algemeen". Prof Sizwe Mabizela, voorsitter van die SU-UIC se standaardiseringsubkomitee, het klem gelê op die professionaliteit en integriteit van die proses, ondanks die omvang van die eksamens: “Ons wil die integriteit van elke laaste aspek van die proses verseker, en ons is daartoe verbind om saam te werk om te sorg dat die gehalte van die assesserings op die gepaste vlak is."

Internasionale Sekondêre Sertifikaat (ISC)

Die ISC, Afrika se eerste internasionale skoolverlaterkwalifikasie, wat deur die IEB ontwikkel is, is gelykstaande aan Suid-Afrika se Nasionale Senior Sertifikaat (NSS). Diegene wat dit suksesvol voltooi, kan tot Suid-Afrikaanse universiteite toegelaat word. Universiteite Suid-Afrika en UK Ecctis erken die ISC as vergelykbaar met die skoolverlaterkwalifikasies van Australi?, die Verenigde Koninkryk en Kenia.

Die ISC word in eSwatini, Namibi? en Mosambiek afgelê. Altesaam 79 leerders van dié drie lande het die eksamen in Mei 2025 by ses eksamensentrums geskryf. Alle kandidate was deeltydse of herhalingskandidate. Die ISC is in Mei 2023 van stapel gestuur om kandidate die geleentheid te bied om “meer buigsame leerroetes" te volg benewens die oorspronklike November-eksamen. 'n Totaal van 195 leerders het tot dusver die halfjaareksamen afgelê, wat die behoefte bevestig aan 'n Afrikagerigte internasionale kwalifikasie wat leerders 'n bekostigbare en buigsame alternatief bied.

Verdere Studie-vakke

'n Groep van 895 leerders het in Mei 2025 die IEB se Verdere Studie-eksamen afgelê, vergeleke met 699 in 2024. Die Verdere Studie-kursusse in Engels, Wiskunde en Fisika word as uitdagende verrykingskursusse beskou. Met hierdie opsionele eksamen kan leerders hulle akademiese kwalifikasies verbeter voordat hulle met tersiêre opleiding begin om sodoende hulle kans op plaaslike en internasionale toelating en suksesvolle studie te verhoog.

Vanjaar het 95% van die leerders die eksamen vir die eerste keer afgelê; die oorblywende 5% het spesifieke vakke herhaal om hulle punte te verbeter. Dit is veral indrukwekkend dat 5% van die kandidate graad 11-leerders was. Die IEB se Verdere Studie-kursusse is beskikbaar vir leerders wat die IEB ISC in eSwatini, Mosambiek en Namibi? óf die Nasionale Senior Sertifikaat (NSS) in Suid-Afrika in hetsy onafhanklike of openbare skole volg. In 'n vergelykingsoefening deur UK ENIC (Ecctis) is die kursusse op dieselfde vlak as die Verenigde Koninkryk se A-levels geplaas, wat die internasionale mededingendheid daarvan onderstreep.

Page Image:

Diploma in Volhoubare Ontwikkeling-studente het onlangs aan 'n somerskoolprogram by China se Xiamen Universiteit deelgeneem wat akademiese leer met kulturele betrokkenheid gekombineer het en hulle toegerus het met waardevolle vaardighede vir hul studies en toekomstige loopbane.

Die somerskool het bestaan uit 'n sakeprogram wat deur die Xiamen Universiteit Skool vir Bestuur, een van China se voorste sakeskole, aangebied is en wat van 1 tot 10 Julie geduur het. Dit het ook 'n taalprogram deur die Internasionale Chinese Onderwysskool, van 31 Junie tot 10 Julie, aangebied.

Volgens mnr Shaun Dunn, 'n dosent in die Diploma van Volhoubare Ontwikkelingsprogram in die Skool vir Publieke Leierskap, is geleenthede soos hierdie noodsaaklik om studente voor te berei om in die wêreldwye volhoubaarheidsektor te floreer.

“Ons moedig ons studente aan om ervarings na te streef wat hul vaardighede verbreed en hul begrip van volhoubaarheid uitbrei,” het Dunn gesê. “China, as 'n BRICS-leier met 'n sterk fokus op volhoubare tegnologie?, bied 'n ideale omgewing hiervoor. Blootstelling aan so 'n omgewing verhoog nie net ons studente se werksvooruitsigte in en buite Suid(er) Afrika nie, maar help hulle ook om vennootskappe vir toekomstige entrepreneursondernemings te smee.”

Finalejaarstudent Christian Christians en tweedejaarstudente Yehudi Chihale en Richard Haacke het almal aan die sakeprogram by die somerskool deelgeneem, terwyl Ropafadzo Takawira, ook 'n tweedejaarstudent, vir die taalprogram ingeskryf het.

Vir Christian was die reis akademies en persoonlik transformerend.

“Die somerskool het nie net oor akademiese werk gegaan nie, dit het ook gefokus op persoonlike groei en kulturele ontdekking,” het hy verduidelik. “Ons het 'n reeks onderwerpe – van internasionale besigheid en Chinese kultuur tot KI (kunsmatige intelligensie) in besigheid en volhoubaarheid – gedek. Ek het veral die lesings van gassprekers geniet wat praktiese insigte aan globale perspektiewe verskaf het. Een dosent wat spesialiseer in Chinese ekonomiese ontwikkeling het byvoorbeeld verduidelik hoe die land so vinnig gegroei het, wat my laat nadink het oor hoe sommige van daardie lesse in Afrika toegepas kan word.”

Twee ervarings het vir hom uitgestaan: “Om die bedrywige nagmarkte in Xiamen saam met mede-internasionale studente te besoek, was onvergeetlik. Die ligte, die atmosfeer en die kos het die stad se energie perfek vasgevang. En die aanbieding van ons finale projekte aan die einde van die program was nog 'n bepalende oomblik. Ek was senuweeagtig, maar agterna het ek 'n geweldige gevoel van trots ervaar, nie net vir dié akademiese prestasie nie, maar ook vir die selfvertroue wat dit my gegee het.”

Christian het bygevoeg: “Die belangrikste is dat die ondervinding my 'n nuwe perspektief op die wêreld gegee het. Dit het my laat besef dat hoewel kulture kan verskil, mense baie van dieselfde hoop en uitdagings deel. Dit het my gemotiveer om meer nuuskierig te wees, meer oop te wees vir diversiteit en om meer toegewyd te wees om 'n verskil in my gemeenskap te maak.”

Chihale het ook die maatskappybesoeke en kulturele toere as hoogtepunte van die reis uitgesonder.

“Ons het eerstehands die land se gevorderde tegnologiese ontwikkeling ervaar, stede soos Xiamen en Shenzhen besoek en geleer hoe China een van die wêreld se voorste ekonomie? geword het. Ek het ook geleer hoe kultuur die samelewing en besigheid kan vorm.”

Hy het bygevoeg: “Ek het geleer dat KI en tegnologie die toekoms is, aangesien dit een van die grootste redes is waarom China so ontwikkel is. Dit is iets wat ek meer wil ondersoek in volhoubaarheid en entrepreneurskap. Ek het ook geleer dat kultuur 'n belangrike rol speel in die vorming van mense en die samelewing. Dit is wat ons onderskei. Kultuur vorm veerkragtigheid, werksetiek en innovasie – dit is wat uitdagings in geleenthede verander.”

Haacke het die akademiese en bedryfsessies besonder waardevol gevind.

“Die lesings oor KI en finansies het regtig vir my uitgestaan. Dit het gewys hoe volhoubaarheid en tegnologie sake-innovasie in China dryf,” het hy verduidelik. “Die maatskappybesoeke en kulturele insigte het hierdie lesse perfek aangevul. Ek het ook verhoudings opgebou met my eweknie? van regoor die wêreld wat moontlik in die komende jare medewerkers kan word.”

Intussen het Takawira aan die taalprogram deelgeneem wat studente aan Chinese taal en tradisies bekendgestel het. Die program bied ook potensi?le nagraadse studie- of internasionale loopbaangeleenthede in China.

Sy het die ervaring, wat lesings oor Chinese tradisies, lesse oor die oorsprong van die taal, 'n eilanduitstappie en die proe van plaaslike kookkuns ingesluit het, as 'n openbaring beskryf.

“Die program het my soveel oor die Chinese kultuur geleer en my regtig uitgedaag om die wêreld uit 'n ander oogpunt te sien,” het sy gesê.

Die Diploma in Volhoubare Ontwikkeling, wat deur die Universiteit Stellenbosch se Skool vir Publieke Leierskap aangebied word, is 'n driejaarprogram wat ontwerp is om studente met beide teoretiese kennis en praktiese vaardighede toe te rus. Die program se fokusareas sluit in volhoubare ontwerpmetodologie?, ekologiese intelligensie, stelseldenke, fasilitering en leierskap, kleinsakebestuur, sosiale entrepreneurskap, strategiese kommunikasie en volhoubaarheidsverslagdoening.

Page Image:

Studente, dis amper lente in die Boland, en oor minder as twee maande is dit tyd vir die 25ste Toyota Stellenbosch Woordfees. Daar is byna 400 items op die program, van musiek en teater tot open mics nagte en meer. Maar moenie dat dit jou afskrik nie. Die Woordfeesspan het spesiaal ’n aantal shows uitgekies om die smaak en sak van studente van die Universiteit Stellenbosch (US) te pas. Met vanjaar se feestema word jy genooi om Deel te neem en Deel te wees van ’n betekenisvolle ervaring wat van 11 tot 19 Oktober die Eikestad ophelder.

Top-picks vir studente

Toyota Musiekfees

Opelugkonserte by die Jan Marais-natuurreservaat

• Soweto String Quartet | 14 OKT | Koop kaartjies
• Will Linley | 15 OKT | Koop kaartjies
• Die Piesangskille | 16 OKT | Koop kaartjies
• Roan Ash & Brandon Miles | 17 OKT | Koop kaartjies
• Early B & Salome | 18 OKT | Koop kaartjies
• Mandisi Dyantyis | 19 OKT | Koop kaartjies

The Daisy Jones Bar

• Neon Dreams & Booshle G | 17 OKT | Koop kaartjies
• Van Der Aven | 17 OKT | Koop kaartjies

Velddraf met woorde

• 5 km & 10 km | 12 OKT | Koop kaartjies

‘Boklied’

Page Image:

Die afgelope naweek het die Universiteit van Stellenbosch (US) 'n besondere mylpaal gevier – sy tiende jaarlikse Tuiskomsnaweek vir alumni, gehou van Donderdag 11 September tot Saterdag 13 September 2025.

'n Volgepakte program van geleenthede het van hierdie Tuiskoms 'n onvergeetlike ervaring gemaak. Alumni het van naby en verder gereis – so ver as Nieu-Seeland en Singapoer, asook die VK, VSA, Kanada, en Namibi? – en het by 'n verskeidenheid aktiwiteite bymekaargekom, insluitend koshuis- en klasreünies, om merkwaardige mylpale te vier en herinneringe te herleef.

Verskeie betekenisvolle verjaarsdae is as deel van die feesvieringe gevier: die 100ste herdenking van beide die Fakulteit Ekonomiese en Bestuurswetenskappe en die Departement Landbou-ekonomie, die 120ste herdenking van Harmonie-koshuis, die 70ste herdenking van Simonsberg-koshuis, en 'n indrukwekkende 150 jaar van Maties Rugby.

100 jaar Pinotage

Een van die hoogtepunte was die Matie-wynmakersvertoning, wat 100 jaar van Pinotage gevier het. Meer as 20 top-Matie-wynmakers het hul wyne ten toon gestel, wat alumni die kans gegee het om sommige van Suid-Afrika se beste wyne te proe. Die vertoning het ook 'n spesiale optrede van RAAF (Esté & Lourens), beide trotse Maties, ingesluit.

'n Alumnus van die Oos-Kaap, wat die reis na Stellenbosch saam met verskeie mede-Maties onderneem het, het gesê: “Dit was ongelooflik om die beste van Suid-Afrikaanse wyne alles op een plek te ervaar. Ons het wyne van meer as 20 top-Matie-wynmakers geproe en natuurlik kon ons nie weerstaan om 'n paar bokse huis toe te neem om met vriende te deel nie. Dit was die perfekte kombinasie van proe, herinneringe herleef, en ons Matie-gees vier."

Teatervertoning en Matieland Konsert

Die Tuiskomsvieringe het afgeskop met 'n Teatervertoning, onder regie van alumna en Fleur du Cap Teatertoekenningwenner Nicole Holm.

In die hart van die Tuiskomsnaweek was die Matieland Konsert, wat teruggekeer het vir nog 'n onvergeetlike aand in die Endlersaal. Bekende storieverteller en ikoon Natani?l het gesê: "Ek het daarna uitgesien om by die Endlersaal op te tree waar ek my eerste vertonings gehad het, maar ook my mees vreesaanjaende eksamens beleef het."

Aktrise en komediant Margit Meyer-R?denbeck het haar Ouma-alter ego die praatwerk laat doen, en al die kunstenaars – insluitend Suidooster se Dean Smith, die Maties Jazzvereniging, alumni-ensemble Lyrica Nova, sopraan Sashon Johnson en pianis Karen Petersen – het staande ovasies ontvang.

Maties Rugby se erfenis en Springbok-oorwinning

Van die heel eerste wedstryd op Die Braak tot die lewering van nasionale en internasionale spelers, is die Maties Rugbyklub se nalatenskap op en van die veld af gevier. Die Springbok-oorwinning oor Nieu-Seeland by die Cake Tin het ekstra opwinding gebring, met een toeskouer wat opgemerk het: "Die Danie Craven-stadion is waar daardie spelers en die spelers hier vandag geleer het om hul opposisie voor die doellyn van drie? te ontneem."

Karen Bruns, Senior Direkteur van Ontwikkeling en Alumnibetrekkinge, het gesê: "Tien jaar gelede was Tuiskoms 'n droom om ons alumni terug te bring na Matieland om die Universiteit Stellenbosch van vandag te sien en te ervaar. Die afgelope naweek, toe ons oor die kampus stap en alumni hoor lag en gesels by reünies, koshuise hul groot mylpale vier en Matie-talent kon skitter by die Wynmakersvertoning, Matieland Konsert en Teatervertoning, was dit duidelik hoe baie hierdie tradisie gegroei het. Ons 10de Tuiskoms was nie net 'n mylpaal nie – dit was 'n viering van die trots wat ons deel om die US ons tuiste te kan noem."

Prof Deresh Ramjugernath, wat sy eerste Tuiskomsnaweek as Rektor en Visekanselier bygewoon het, het bygevoeg: “Ek het soveel lede van die Matie-gemeenskap ontmoet wat steeds die gees van Stellenbosch regoor die wêreld dra. Of hulle verlede jaar of dekades gelede gegradueer het, dit was hulle oomblik om huis toe te kom – om weer kontak te maak, herinneringe te herleef en hul reis as deel van die Matie-familie te vier."?

Instagram: @matiesalumni

X: @stellenboschalumni

FB: https://www.facebook.com/stellenboschalumni

Page Image:

 Ses-en-dertig jaar ná sy sluipmoord bly Anton Lubowski se lewe en nalatenskap steeds 'n inspirasie. Op 10 September het die Universiteit Stellenbosch (US) en die Universiteit van Namibi? (UNAM) gesamentlik die sewende jaarlikse Anton Lubowski-gedenklesing in Windhoek aangebied – die eerste keer sedert sy bekendstelling in 2019 dat die lesing buite Stellenbosch plaasgevind het.

Die geleentheid is beide in persoon en aanlyn via 'n regstreekse stroom uitgesaai. Dit het hulde gebring aan die lewe en nalatenskap van die Namibiese advokaat, voormalige Simonsberg-inwoner, Matie-alumnus en anti-apartheidsaktivis wie se beginselvaste opstand uiteindelik sy lewe gekos het.

Vanjaar se tema - From Exposure to Action: Strengthening Systems in the Fight Against Corruption - het Lubowski se waardes direk verbind met die uitdagings van vandag.

Karen Bruns, Senior Direkteur van OAB, het vertel hoe die idee vir die reeks ontstaan het. Dit was Lubowski se Simonsberg-kamermaat, Charl Adams, wat sewe jaar gelede die idee voorgestel het. Hy het geglo dat Anton binne die konteks van die Universiteit Stellenbosch, waar hy regte studeer het, onthou moes word. 

“Toe ons met Charl en later die Lubowski-familie gesels het, was ons dit eens oor die belangrikheid om die waardes waarvoor Anton gestaan het te eer – menseregte, burgerlike aktivisme en ’n diep en werklike gevoel van maatskaplike geregtigheid. Elke lesing sedertdien het probeer om hierdie waardes te weerspie?l, en vanjaar se tema is besonder relevant en betekenisvol.”

Hopwood het aangevoer dat Lubowski daadwerklike hervormings sou ge?is het om korrupsie en moontlike korrupsie beter te bestuur en te monitor. “Anton was 'n ikoon van die bevrydingstryd, en ek glo hy sou vandag aan die voorpunt van die stryd teen korrupsie gestaan het," het hy gesê. “Ons het stelsels van deursigtigheid nodig. Baie wette bestaan reeds op papier, maar sonder implementering woeker korrupsie voort."

Namises, wat die Lubowski-familie al dekades lank ken, het sterk gevoel oor die huidige realiteit: “Hierdie korrupsie maak ons gemeenskappe honger. Dit dryf jong mense na asblikke en rivierlope toe. Ons het 'n anti-korrupsiekommissie nodig wat werklik onafhanklik is, leiers wat aanspreeklik is, en 'n burgerlike samelewing wat nie bang is om hulle tot verantwoording te roep nie. Anton sou dit ge?is het - 'n nuwe beweging, een wat die siel van ons nasie beskerm."

Prof Katjavivi het sy lesing afgesluit met woorde van hoop: “Ons het inderdaad 'n broer, 'n seun van die grond, en 'n kameraad verloor. Maar hy sal onthou word as 'n held - een Namibi?, een nasie, gebou op 'n fondament van geregtigheid, inklusiwiteit, gelykheid en regverdigheid vir almal."

Foto:  Lubowski se weduwee, Gabrielle, hul kinders, Almo en Nadia, sowel as die uitgebreide familie, was teenwoordig, saam met ’n menigte oud-studente en huidige studente van US en UNAM, voormalige kollegas en vriende wat die lesingsaal gevul het.

Page Image:

Dr Robyn Adams van die Departement Verloskunde en Ginekologie aan die Universiteit Stellenbosch (US) is in Servikale Kankerbewustheidsmaand – wat in September in Suid-Afrika gevier word – as Suid-Afrika se ambassadeur by die Internasionale Papilloomvirusvereniging (IPVS) aangewys. Sy sal danksy dié grensverskuiwende aanstelling in Oktober by die IPVS se 37ste Jaarlikse Konferensie in Bangkok, Thailand by ? elitegroep van slegs 27 ambassadeurs wêreldwyd aansluit om haar land vir die volgende twee jaar op die internasionale verhoog te verteenwoordig.

Die IPVS bring wetenskaplikes, klinici, kundiges in openbare gesondheid en voorspraakmakers byeen om kennis oor die menslike papilloomvirus (MPV) en verwante siektes te bevorder. Die vereniging bevorder voorpunt-navorsing, ondersteun bewysgebaseerde voorkomingstrategie? soos inenting en sifting en lei wêreldwye voorspraak om MPV-verwante kankers uit te skakel. Die menslike papilloomvirus is ? algemene seksueel oordraagbare infeksie met meer as 200 tipes, waarvan sommige genitale vratte veroorsaak en ander wat sekere kankers, soos servikale, vulva-anale en keelkanker, kan veroorsaak.

“Die aanstelling is vir my ? persoonlike eer, maar nog belangriker is dat dit ? platform is om die kollig op servikale kanker in Suid-Afrika te laat val en voorkomingspogings te versterk," sê Adams. “Dit kom op ? opwindende tyd, aangesien die Wes-Kaap oorgeskakel het van selgebaseerde sifting na sifting wat op MVP-DNS gebaseer is. Dis ? groot stap vooruit, maar voortgesette navorsing, voorspraak en gemeenskapsbetrokkenheid is van kardinale belang om te verseker dat alle vroue by hierdie vordering kan baat vind."

Adams sê dis belangrik vir Suid-Afrika om ? ambassadeur by die IPVS te hê omdat van die hoogste koerse van servikale kanker ter wêreld hier voorkom. Dit word grootliks deur die gekombineerde las van MIV en MPV aangedryf. “Servikale kanker is ondanks die vooruitgang in vroe? opsporing en voorkoming die grootste oorsaak van kankersterftes onder vroue in Suid-Afrika. Vroue wat met MIV leef, het weens verswakte immuunstelsels ? groter kans om aanhoudende ho?risiko-infeksies met die menslike papilloomvirus en servikale kanker op te doen."

Adams speel ? integrale rol in die US se Ginekologiese Onkologie-navorsingsgroep onder leiding van prof Hennie Botha, wat bydra tot MVP-verwante navorsing wat ter inligting van servikale kankervoorkoming en -sifting dien. Sy ontwikkel ook haar eie navorsingsprojekte wat op implementeringswetenskap en innoverende siftingstrategie? fokus, met inbegrip van selfmonsterneming en DNS-metileringstoetsing.

Adams verduidelik dat die DNS-metileringsmerkertoets spesifieke veranderinge in die DNS van servikale selle opspoor. Hierdie veranderinge, bekend as metilering, vind plaas wanneer metielgroepe of 'etikette' by sekere dele van die DNS gevoeg word. Hierdie 'etikette', wat soos skakelaars werk, kan be?nvloed hoe gene geaktiveer word om die instruksies in die DNS te lees om prote?ene te maak wat die selle help om hulle werk te doen.

Adams se werk, wat op haar PhD voortbou, sluit nou aan by die IPVS se missie om wetenskaplike kennis te bevorder, bewysgebaseerde voorkoming te ondersteun en MVP-bewustheid in Suid-Afrika te verhoog.

Gedurende haar termyn van twee jaar sal Adams op die versterking van MVP-opvoeding en -bewustheid reg oor Suid-Afrika fokus deur met skole en gemeenskappe te skakel, asook wêreldwye samewerking bevorder om voorkomings- en behandelingstrategie? te verbeter.

“Hierdie rol gaan oor die bou van br?e – om navorsers, klinici en gemeenskappe met mekaar en Suid-Afrika se pogings met internasionale voorspraak te verbind," verduidelik sy.?

Page Image: